Taal

Taal

Logopedie bij taalproblemen

In de taalontwikkeling kunnen verschillende problemen zich voordoen waarbij de logopedist kan helpen. Veelvoorkomende taalproblemen in onze praktijk zijn:
- Problemen in het begrijpen van taal;
- Problemen in de produceren van taal: onvoldoende woordenschat, gebrekkige zinsbouw, pragmatische vaardigheden niet goed toepassen, moeite met het vertellen van verhalen;
- Problemen met het begrijpend lezen;
- Taalontwikkelingsstoornis (TOS).

Hieronder worden de deze problemen toegelicht.
Taalbegrip
Sommige kinderen hebben moeite met het begrijpen van de taal. Wanneer er een opdracht wordt gegeven of wanneer er een verhaal wordt verteld kan het kind het niet volgen. Hij/zij kan niet onthouden wat er gezegd is en heeft moeite om de opdracht correct uit te voeren. Wanneer de taalproductie wel op leeftijdsniveau is worden deze kinderen vaak overschat. Men denkt dat zij het wel begrijpen, omdat ze wel kletsen passend bij hun leeftijd. De logopedist kan helpen om het taalbegrip te verbeteren, dit probleem kan op alle leeftijden voorkomen.
Taalproductie
Er kunnen zich veel problemen voordoen in de taalproductie. Denk aan een te kleine woordenschat, waardoor er problemen zijn om verhalen te vertellen of waardoor er problemen zijn op school. Er kan sprake zijn van een gebrekkige zinsbouw, bv. het verkeerd vervoegen van werkwoorden, de woorden niet in de goede volgorde in een zin zetten. Kinderen kunnen moeite hebben om verhalen te vertellen. De verhalen kunnen warrig zijn, onsamenhangend of van de hak op de tak. Ook kunnen kinderen moeite hebben met de pragmatische vaardigheden, bv. oogcontact maken, beurtwisseling in een gesprek, inschatten van de voorkennis van de gesprekspartner.
De logopedist kan helpen om aan bovenstaande problemen te helpen, er wordt eerst gekeken waar de problemen precies liggen en daarna wordt er op een spelende manier aan de problemen gewerkt.
Begrijpend lezen
Sommige kinderen (vaak in de bovenbouw) ondervinden problemen met het begrijpend lezen op school. Vaak ligt hier een talig probleem aan ten grondslag waarbij een logopedist kan helpen. Het valt op dat deze problemen vaak veroorzaakt worden door een kleine woordenschat. Ook vinden veel kinderen het lastig om hetgeen dat zij hebben gelezen gelijk op de slaan in hun hoofd. Vaak lezen ze wel, maar weten ze niet wat ze lezen. De logopedist kan hierbij helpen om deze problemen te verminderen.
Taalontwikkelingsstoornis
Een taalontwikkelingsstoornis is neurobiologische ontwikkelingsstoornis die erfelijk kan zijn, de precieze oorzaak is nog onbekend. Kinderen met TOS hebben moeite met taal. Verder lijkt er niets met ze aan de hand te zijn, daarom is TOS een onzichtbare handicap. Intelligentie, gehoor en algemene ontwikkeling van het kind zijn normaal. Wel heeft het kind problemen bij het maken van zinnen, het gebruik van woorden, het begrijpen van taal, lezen en/of schrijven. Wanneer er al taalproblemen in de familie voorkomen, is de kans op TOS groter.

Hoe herken je TOS?
Een taalontwikkelingsstoornis bij een kind kun je herkennen aan verschillende signalen:

- Het kind spreekt in korte, onlogische zinnen;
- Het kind is slecht verstaanbaar;
- Het kind is stil en praat weinig;
- Het kind kan zich slecht concentreren;
- Het kind begrijpt anderen vaak niet;
- Het kind lijkt soms niet te luisteren.
Niet ieder kind met TOS heeft last van al deze problemen. Soms wisselen de symptomen per levensfase. Omdat de signalen niet altijd herkend worden, denkt men vaak dat een kind met TOS gewoon niet zo slim is. Sommige kinderen blijven hun hele leven last houden van de gevolgen van hun taalstoornis, ook als (jong)volwassene kun je nog hinder ondervinden van een TOS. Er kunnen problemen zijn in een opleiding of in een baan.

Om de diagnose TOS te kunnen stellen worden de taalvaardigheid, het gehoor en de non-verbale intelligentie beoordeeld. Dit laatste om uit te sluiten dat de taalproblemen worden veroorzaakt door een gehoorverlies of verminderde intelligentie. De taalvaardigheid wordt in kaart gebracht met verschillende taaltests voor het taalbegrip en de taalproductie (woorden en zinnen). Daarnaast worden de communicatievaardigheden van het kind beoordeeld. Is de diagnose TOS, dan wordt in overleg met de ouders een plan gemaakt om zo gericht mogelijk aan de taalontwikkeling te werken. 
Share by: