Dysfagie - als slikken problemen geeft

Wat is dysfagie?
Dysfagie is de medische benaming voor problemen met slikken. Dysfagie is geen op zichzelf staande ziekte, maar een symptoom van een onderliggende aandoening, zoals een hersenbloeding, infarct of een spierziekte.
Om goed te kunnen slikken moeten de spieren van de lippen, de tong, de kaak, de wangen en het strottenhoofd goed functioneren. Wanneer deze spieren niet goed functioneren kunnen de volgende problemen ontstaan: 
- Problemen met het afhappen van een lepel of het nemen van een slok. 
- Moeite met het kauwen van voedsel. 
- Gemakkelijk verslikken in dranken. 
- ‘Hamsteren’ in één van de wangen. 
- Het eten blijft ‘steken’ in de keel. 
- Het eten van een maaltijd kost veel tijd.

Bij deze afbeelding zie je aan de linkerkant hoe een ‘normale’ slik verloopt. Op het rechter plaatje ‘verslikt’ iemand zich. De luchtpijp wordt op dat moment onvoldoende afgesloten en het eten komt in de luchtpijp terecht.


Wat is de oorzaak van een dysfagie?

Dysfagie kan verschillende oorzaken hebben. Een veel voorkomende oorzaak van een dysfagie is een hersenbloeding of een herseninfarct. Mensen met een dysfagie hebben als gevolg hiervan bijvoorbeeld moeite met het drinken van dunne dranken, doordat de slikreflex vertraagd is. Ook kunnen zij moeite hebben met het kauwen van voedsel, doordat aan één zijde van de mondholte het gevoel verminderd is. Ook een spierziekte kan dysfagie veroorzaken. Mensen met een dysfagie ten gevolge van een spierziekte kunnen moeite hebben met het kauwen, doordat de spieren snel vermoeid raken. Door vermoeidheid kunnen de spieren achterin de keel het voedsel ook niet goed in de richting van de slokdarm transporteren. 

Andere belemmeringen bij het slikken kunnen zijn gebitsproblemen, stijve keelspieren ten gevolge van bestraling, maar ook operaties in het mond-keelgebied. 


Hoe wordt dysfagie behandeld? 

De logopedist doet op verwijzing van een arts onderzoek naar de oorzaak van de slikproblemen. Op basis van dit onderzoek wordt een behandeling gestart of wordt er voor aanvullend onderzoek doorverwezen naar een KNO-arts of radioloog. 

De logopedische sliktherapie kent twee verschillende benaderingen: 

1. Slikrevalidatie;

2. Compensatie technieken.


Bij slikrevalidatie wordt getracht door middel van gerichte oefeningen de normale slikfunctie te herstellen. Er worden dan oefeningen gedaan die bepaalde spiergroepen trainen. Dit kunnen bijvoorbeeld oefeningen zijn die de functie van de tongspieren verbeteren, zodat het voedsel beter gekauwd kan worden. 
Klik hier voor een filmpje over slikrevalidatie.


Compensatie richt zich niet zozeer op het herstellen van de normale slikfunctie, maar op het zo veilig mogelijk kunnen slikken ondanks een aangedane slikfunctie. Er wordt geleerd hoe je tijdens het eten en drinken verslikken en/of hoesten kan vermijden. Compensatiestrategieën worden vooral ingezet bij veranderingen van de hoofdhouding en op bepaalde aangepaste manieren van slikken. 


Wat ook tot de mogelijkheden van compensatie behoort is het veranderen van het eetpatroon. Wanneer uit onderzoek naar voren komt dat er sprake is van verslikken in dunnen dranken, dan kan ervoor gekozen worden om dunne dranken in te dikken met hiervoor speciaal ontwikkelde verdikkingsmiddelen. Naast het veranderen van de consistentie van het voedsel kan ook de temperatuur worden veranderd. Bij sommige patiënten is het bijvoorbeeld raadzaam vooral te oefenen met koude voeding, zoals ijswater, koude vla, enzovoorts. 


Wil je meer informatie over problemen bij het slikken, neem dan eens contact op met de praktijk.

door Marinka Reijmer 28 mei 2024
Spellentip Chop! Chop! van Djeco
door Marinka Reijmer 28 mei 2024
Hoesten, kuchen en keelschrapen
door Marinka Reijmer 28 mei 2024
Spellentip puzzel aankleden van Djeco
door Marinka Reijmer 28 mei 2024
Het belang van vroege signalering van problemen in de spraak en/of taal
door Marinka Reijmer 28 mei 2024
Spellentip: Boodschappen doen van Haba
door Marinka Reijmer 28 mei 2024
Logopedie bij Parkinson
door Marinka Reijmer 27 mei 2024
Spellentip Little Association - Djeco
door Marinka Reijmer 21 mei 2024
Logopedie en het syndroom van Down
door Marinka Reijmer 21 mei 2024
Wegwerkzaamheden!
door Marinka Reijmer 21 mei 2024
Hyperventilatie
Meer posts