Hoe vaak schraap jij je keel op een dag? Vaak zijn we ons er niet eens van bewust. Terwijl geregeld je keel schrapen of kuchen belastend en zelfs schadelijk kan zijn voor je stem. Klachten van hoesten, kuchen of keelschrapen kunnen soms hinderlijke gewoonten zijn geworden en kunnen vervelend zijn voor zowel jou als je omgeving. Er ontstaat vaak ook een zwakke/hese stem, het gevoel van een brok in de keel, slikmoeilijkheden of keelpijn. Gelukkig zijn er veel adviezen en oefeningen die je zelf kan uitproberen of een logopedist kan je helpen om van de klachten af te komen.

Hoe ontstaan de klachten?

Onze stemplooien bewegen tijdens het praten geleidelijk langs elkaar heen waardoor de lucht vanuit de longen in trilling wordt gebracht. Zo ontstaat ons stemgeluid. Wanneer er slijm of voedsel op, of vlakbij de stemplooien zit, kuchen of hoesten we. Zo sluiten we de stembanden en komt het slijm of voedsel niet in de longen terecht. Een zeer nuttige reflex! Echter, teveel of onnodig kuchen, keelschrapen of hoesten kan schadelijk zijn voor onze stemplooien. Hierbij slaan ze hard tegen elkaar met als gevolg dat de stemplooien geïrriteerd, gezwollen en rood worden. Om zichzelf te beschermen maken de stemplooien vervolgens sneller en meer slijm aan. Je krijgt daardoor opnieuw het gevoel dat er iets in de keel zit en dat probeer je weer met kuchen en schrapen weg te krijgen. Het werkt dus averechts. Zo blijf je schrapen en kuchen en beland je in een vervelende vicieuze cirkel:

Schrapen of kuchen --> irritatie of het gevoel dat er iets in uw keel zit --> schrapen of kuchen --> irritatie of het gevoel dat er iets in uw keel zit …..

Wat te doen?

Om hoesten, kuchen en keelschrapen voor te zijn, is het belangrijk om er eerst bewust van te worden. Je kunt bijvoorbeeld elke dag gedurende een bepaald moment letten en eventueel noteren wanneer je hoest, kucht of schraapt. Soms kom je erachter in welke situaties je vooral kucht of schraapt, bijvoorbeeld ’s morgens bij het opstaan, bij ontspanning of juist op spannende (spreek)momenten. Soms merk je het zelf niet. Vraag daarom ook je omgeving om je te waarschuwen als je aan het hoesten, kuchen en schrapen bent. Daarnaast is het belangrijk om erachter te komen welke prikkels of ‘triggers’ het hoesten uitlokken. Voorbeelden van prikkels kunnen zijn:

-       Spanning/stress

-       Koude/droge lucht

-       Rook

-       Allergieën

-       Bepaalde voeding

-       Maagzuur (reflux)

Om de gewoonte bij kuchen, keelschrapen en hoesten te doorbreken moeten we de vicieuze cirkel doorbreken. Dit is lastig, maar zeker mogelijk met behulp van tips en discipline! Je kan de hoestprikkel onderdrukken door:

-        Een slokje water nemen;

-        Zo veel mogelijk door de neus te ademen (hierdoor droogt je keel minder uit);

-        Een zuigsnoepje te nemen;

-        De neus dicht te knijpen, de kin op de borst en stevig te slikken.

Of zet een alternatief in om het hoesten, kuchen of schrapen mee te vervangen:

-        Huffen (een soort harde H zeggen zonder stem, hierbij komen de stemplooien niet tegen elkaar en raken deze niet geïrriteerd);

-        Liptrillen;

-        Blazen met de lippen op elkaar;

-        Resoneren of neuriën (mmm).

Logopedie en hoesten, kuchen en keelschrapen

Soms is het lastig om zelf van de klachten af te komen. Een logopedist kan je hier bij begeleiden.

Er zijn veel oorzaken van het ontstaan van hoestklachten en veel factoren die de klachten in stand houden. De logopedist onderzoekt wat precies uitlokkende prikkels zijn en wat het hoesten in stand houdt. Ook wordt er gekeken naar de manier van ademen, de stemgeving en de spanning in de keel, omdat dit van invloed kan zijn en/of kan samenhangen met de hoestklachten. Hierna wordt samen met jou een behandelplan opgesteld. De logopedische behandeling richt zich op de volgende aspecten: uitleg, het in kaart brengen van de prikkels, het leren onderdrukken van de hoestprikkel, verbeteren van de stemhygiëne en het aanleren van alternatieven. Er kan worden gewerkt aan het leren herkennen van de prikkels die het hoesten uitlokken, het leren controleren en het onderdrukken van het hoesten, het aanleren en inzetten van alternatieven voor het hoesten, het verbeteren van de adem en stemgeving en het verminderen van de spanning en irritatie in de keel. 

Benieuwd of we iets voor jou kunnen betekenen? Neem eens contact op met de praktijk!